Bitcoin halving (yarılanma), blok başına düşen ödül miktarlarının her 210 bin blokta yarı yarıya düşürülmesine denir. İlk Bitcoin madencileri ile günümüzdeki Bitcoin madencileri farklı ödül miktarları alırlar, bunun nedeni halvingin yaşanmasıdır.
Bitcoin, bilindiği üzere enflasyon ve krize karşı çıkartılmış, dijital bir paradır. Diğer döviz ya da emtialardan farklı olarak BTC, “halving” ya da Türkçe adıyla “yarılanma” olaylarına girer. 4 yılda bir gerçekleşen halving, kazım güçlüğüne neden olur.
Binance TR %10 komisyon indirimi
Bitcoin’de ilk yarılanma 2012 Kasım ayında gerçekleşti. Bu dönemde BTC fiyatı 11 dolardı ve madencilerin blok başına kazandıkları ödül ise 50 BTC idi. Yarılanma işleminden sonra bu ödül oranı yarı yarıya düşerek 25 BTC oldu.
Bitcoin’de bir sonraki havling Temmuz 2016’da meydana geldi. Bu dönemde BTC fiyatı, 500-1000 dolar arasında iken blok başına dağıtılan ödül ise yarı yarıya düşerek 12,5 BTC oldu.
Bitcoin, 4 senede bir havlinge girmeye devam etti ve son olarak Mayıs 2020’de bir yarılanma daha gerçekleşti. Bu dönemde BTC fiyatı 30 bin dolar seviyelerinde işlem görüyordu. Yarılanma ile birlikte blok başına dağıtılan ödül yarıya düşerek 6,25 BTC oldu.
Havling Neden Önemlidir?
Bitcoin havling, kısa ve öz tabir ile gerçekleştirildiğinde arz-talep dengesinde bir yükseliş meydana gelir ve BTC fiyatı daha yüksek olmaya başlar.
Bitcoin yarılanmanın neden önemli olduğuna şu örnekle yanıt verebiliriz;
Elinizde 10 adet kalem olduğunu düşünün ve kalem başına istediğiniz fiyatın da 100 TL olduğunu düşünün. Kalemlerinizden 4 tanesini sattığınızda geride elinizde 6 kalem kalır ve daha fazla alıcı bulmaya başlar. Bu durumda, ürettiğiniz özel seri kalemlerin daha yüksek fiyata satılmasını istersiniz.
Bitcoin halving de aslında buna benzerdir. Bilindiği gibi Bitcoin’de toplam arz 21 milyon BTC olarak belirlenmiştir ve bugüne kadar üretilen BTC sayısı 19 milyona yakındır. Her ne kadar uzmanlara göre 21 milyon adet BTC’nin üretilmesi için 2300 yılına kadar ihtiyaç duyulsa da yine de her yarılanma ile birlikte BTC fiyatı yükselecek, kazım gücü daha da zorlaştırılacak ve böylelikle hem BTC fiyatı yükselmiş olacak hem de 21 milyon hedefi için daha fazla zaman gerekecek.
Bitcoin Halving Ne Zamana Kadar Devam Edecek?
Bitcoin yarılanması, Bitcoin’in toplam üretimine ulaşana kadar devam edecek. 21 milyon adet BTC için tarihler uzmanlara göre farklılık gösterir. Buna göre her 4 yılda bir yarılanma gerçekleşecek ise tahminlere göre 2300 yılına kadar halving olayı her 4 senede bir tekrar eder.
Tabi ki 2300 yılı bir tahminden fazlası değildir. Bitcoin yakımı, kaybolan BTC’ler, çalınan Bitcoinler derken bu sürenin daha da uzaması öngörülebilir. Bu nedenle “Bitcoin halving ne zaman son bulur?” sorusuna, kısa ve öz yanıtla “Bitcoin üretimi sıfırlanana kadar devam edecek” diyebiliriz.
Halving BTC Fiyatını Nasıl Etkiler?
Daha önceki yarılanmalara baktığımızda aslında halvingin BTC fiyatını nasıl etkilediğini net bir şekilde görebiliyoruz.
Aşağıda vereceğimiz grafikte, halving öncesi ve sonrası BTC fiyatı net bir şekilde görülmektedir. Fiyatın, yarılanmadan sonra zirveye çıktığı görülüyor. 2016 yılında gerçekleşen BTC halvinginden sonra 2017 yılının Aralık ayında, Bitcoin’in yeni bir zirve yaptığı görülmektedir. Bu dönemde BTC fiyatı 20,000 dolar seviyesinde işlem gördü.
2020 yılında gerçekleşen Bitcoin yarılanmasından sonra da tablo aynı şekilde görülmektedir. Zira bu dönemden sonra Bitcoin tarihi rekorunu kırarak 2021 Kasım ayında 69 bin dolar seviyelerini gördü.
Bitcoin Halving’in Dezavantajları Nelerdir?
Bitcoin, Proof of Work (PoW) mekanizması ile çalışır. Yani madenciler tarafından güçlü ASIC cihazlar kullanılarak üretilir ve blok başına ödül kazanırlar.
Yukarıda da birinci halving olayı gerçekleşmeden önce blok başına verilen ödülün 50 BTC, son halvingden sonra ise 6,25 BTC ödül verildiğini belirttik.
Bitcoin yarılanmasını en büyük dezavantajı da anlayacağınız üzere madencilerin daha az BTC kazanmalarına neden olmasıdır.
Halving olayı gerçekleştiğinde, artık eski madencilik bilgisayarları da rafa kaldırılmaya başlanır. Çünkü kazım güçlüğünü aşabilmek için daha güçlü bilgisayarların olması gerekir. Bu da madenci sayısının azalmasına neden olur.
Tabi ki madenci sayısının azalması, madenciler için dezavantaj olurken Bitcoin cephesinde bir avantaja dönüşür. Çünkü üretimi az olan bir şeyin değeri daha yüksek olur. Yani ne kadar az BTC üreticisi olursa Bitcoin fiyatı da o kadar yükselmiş olur.
Halving Blockchain Ağına Zarar Verir mi?
Bitcoin blockchaininde sık kullanılan bir tabir vardır. “Yüzde 51 saldırısı.” Bunun anlamı, Bitcoin ağının yüzde 51’ini tek bir kişinin elinde tutması demektir. Böyle bir durumda manipülasyon kaçınılmaz olur.
Her BTC halvinginden sonra madenci sayısının azalması, kripto yatırımcıları arasında yüzde 52 saldırısı korkusuna neden olur.
Fakat geçmiş halving olaylarına baktığımızda her ne kadar madenci sayısı azalsa da yüzde 51 saldırısının oluşması için bir zemin oluşmadı. Yani düşünülen bu kötü senaryonun gerçekleşmesi çok zor bir ihtimaldir.
